Những ngày đầu tháng 7, sầu riêng Di Linh đang bước vào vụ thu hoạch chính, không khí vụ mùa rộn ràng khắp nẻo. Các vườn sầu riêng đông vui, người cắt quả, người đẩy xe rùa chở sầu riêng tập kết lên xe tải, tất cả cùng vui cười, phấn khởi. Năm nay sầu riêng được mùa được giá bên cạnh niềm vui của các chủ vườn, người làm nghề “gõ” sầu riêng cũng vui mừng với thu nhập cao.
Gõ sầu riêng mang lại thu nhập cao cho lao động địa phương
Có mặt tại tại các nhà vườn sầu riêng những ngày này, hòa mình vào không khí lao động nhộn nhịp và nghe câu chuyện gõ sầu của những thợ làm nghề “gõ” sầu riêng kiếm sống hấp dẫn đến lạ. Chỉ một động tác cầm con dao nhỏ, gõ vào quả sầu riêng để nghe âm thanh,người thợ có thể xác định tuổi của quả. Anh Hồ Minh Phụng - thôn 9, xã Tân Lâm chia sẻ: hành nghề gõ sầu riêng thuê, thu nhập mỗi ngày của anh từ vài triệu đồng đến chục triệu đồng. Gõ sầu riêng nhiều năm, anh Phụng hiểu cặn kẽ mỗi loại sầu riêng sẽ có tuổi thu hoạch khác nhau. Với sầu riêng đô na, có độ tuổi từ 120-130 ngày là có thể thu hoạch được; còn sầu ri6 thì chỉ cần 100 ngày là thu hoạch. Để trở thành thợ chuyên nghiệp như bây giờ, anh Phụng cũng mất thời gian dài theo những người đi trước rong ruổi khắp vùng trồng sầu riêng từ Tiền Giang, Tây Ninh, đến Đồng Nai, Bình Phước, rồi vùng Tây Nguyên học hỏi.
Hành nghề gõ sầu tiền công cao hơn so với các nghề khác, nhưng công việc này cũng lắm gian nan. Việc gõ sầu riêng tưởng chừng như đơn giản, nhưng lại đòi hỏi người thợ phải có cái tâm, sức khỏe và sự tinh ý thì mới bám trụ được với nghề. Công việc gõ sầu riêng phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, hiểm nguy. Leo lên cây để gõ quả sầu, nếu người thợ không cẩn thận quan sát, đạp trúng cành khô, mục, nguy cơ tai nạn, thương tích sẽ rất cao.
Người đồng bào K'Ho gùi sầu riêng
Với anh Võ Quang Hiệp đã có 10 năm hành nghề cất sầu riêng chia sẻ: Để nhận biết được quả sầu riêng đã đủ tuổi thu hoạch hay chưa người thợ lành nghề sẽ gõ vào quả, dựa vào âm thanh để nhận biết. Bên cạnh đó người thợ gõ sầu giỏi còn dựa vào màu sắc của gai, vỏ của quả sầu để đoán tuổi. Nếu gai và vỏ của quả sầu riêng đã ngả sang màu sậm, thì cho thấy quả đã già, đến tuổi thu hoạch. Cẩn thận hơn nữa, trước khi thu hoạch, thợ gõ vào thăm vườn, cắt một quả kiểm tra cơm. Nếu cơm sầu riêng có màu vàng, ăn thấy có bột và vị ngọt thanh, thì cho thấy quả sầu đến độ tuổi khoảng 130 ngày, đủ tuổi để cắt. Vườn sầu riêng đó đã đến thời điểm thu hoạch. Có sức khỏe cùng với kinh nghiệm hành nghề nhiều năm, anh Hiệp được các thương lái thuê đi các tỉnh để thu hoạch. Công việc vất vả, nhưng bù lại tiền công lại cao, mỗi ngày đi gõ sầu riêng, anh bỏ túi 2 triệu đồng trở lên, mỗi năm thu nhập 200 - 400 triệu đồng. Trừ chi phí đi lại, ăn uống cũng đủ nuôi gia đình, trang trải cuộc sống.
Vụ thu hoạch sầu riêng cũng là lúc những lao động địa phương tranh thủ thời gian rảnh để “gùi” sầu riêng kiếm thêm thu nhập. Chị Ka Nhèm - thôn 3, xã Tân Thượng cho biết: Tranh thủ chưa tới mùa cà phê nên đi gùi sầu riêng để kiếm thêm thu nhập. Làm nghề này thì vất vả, nhưng bù lại ngày công cao, trung bình mỗi ngày như chị thu nhập từ 400 - 600 ngàn đồng.
Huyện Di Linh có khoảng 5,7 ngàn ha sầu riêng, sầu riêng được mùa lại được giá là tín hiệu vui cho người trồng. Những người làm công cũng có thêm thu nhập ổn định. Nhưng để an toàn cả sức khỏe, đảm bảo kinh tế, người thợ gõ sầu riêng luôn phải nêu cao trách nhiệm trong công việc, cố gắng học hỏi kinh nghiệm mỗi ngày để gõ, hái chuẩn những quả già, đủ độ tuổi, bảo đảm chất lượng hàng hoá.
Duy Nhã