Di Linh là huyện thuộc phía nam của tỉnh Lâm Đồng, với diện tích tự nhiên là 1.614,63 km2, dân số khoảng 164.700 người; 19 đơn vị hành chính cấp xã ( 18 xã, 01 thị trấn; trong đó có 160 thôn và 23 tổ dân phố); 68 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc và 4.282 đảng viên. Như một thông lệ, một “ mặc định”, cứ đến những sự kiện trọng đại của đất nước như Đại hội Đảng các cấp tiến tới đại hội Đảng toàn quốc hoặc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, đặc biệt là mỗi nhiệm kỳ bầu cử, thì lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo lại phát sinh rất nhiều liên quan đến nhân sự cấp ủy cũng như nhân sự đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp; đòi hỏi trách nhiệm của các cơ quan có chức năng, nhất là Ủy ban Kiểm tra các cấp, phải giải quyết theo quy định, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của từng địa phương.
Với đặc điểm tình hình và yêu cầu đó, trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026, tính từ tháng 2 năm 2021 đến ngày 12/5/2021, Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy đã thụ lý và tiến hành giải quyết 12 đơn tố cáo liên quan đến nhân sự đại biểu HĐND cấp xã và cấp huyện ( không có đơn liên quan đến nhân sự đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh). Nhận thức đúng đắn, đầy đủ ý nghĩa và tầm quan trọng của việc giải quyết đơn tố cáo liên quan đến nhân sự đại biểu Hội đồng nhân dân huyện và xã là phải đảm bảo về mặt thời gian và chất lượng của kết quả giải quyết tố cáo để kết luận việc tố cáo là có cơ sở hay không có cơ sở, làm căn cứ để ủy ban bầu cử cấp tương xứng xem xét quyết định theo thẩm quyền; căn cứ Hướng dẫn số 13-HD/UBKTTW, ngày 02/12/2020 của Ủy Ban kiểm tra Trung ương “ Hướng dẫn việc giải quyết, tố cáo, khiếu nại về bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 của cấp ủy, tổ chức đảng,Ủy ban Kiểm tra các cấp”, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Thường trực Huyện ủy Di Linh, Ủy ban tra Kiểm Huyện ủy đã quán triệt đến đội ngũ ủy viên chuyên trách dù khó khăn đến đâu cũng phải giải quyết dứt điểm, đúng quy định 12 đơn nêu trên nhằm phục vụ có hiệu quả cho việc bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân của huyện và đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã, đã được phân, định, phê duyệt. Xuất phát từ mục đích, yêu cầu đó, bằng khả năng nghiệp vụ chuyên môn và tinh thần trách nhiệm, đội ngũ cán bộ, đảng viên cơ quan Ủy ban Kiểm tra khắc phục những khó khăn về khách quan như lượng đơn thư nhiều, địa giới hành chính của huyện quá rộng ( có những xã cách trung tâm huyện khoảng 40 km), tình hình dịch covid phức tạp, chỉ tiêu biên chế có hạn ( chỉ 5 ủy viên chuyên trách), bằng việc nghiên cứu, xem xét, phân loại nội dung, tính chất mức độ của từng loại đơn đối với từng người ứng cử để xây dựng kế hoạch giải quyết phù hợp. Trong quá trình giải quyết, tuyệt đối chấp hành triệt để các quy định, hướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về quy trình, thủ tục và thời gian một cuộc giải quyết tố cáo. Đặc biệt quan tâm, coi trọng khâu thẩm tra, xác minh, thu thập chứng cứ phải hội tụ đầy đủ các yếu tố như khách quan, toàn diện, trung thực, chính xác; đó là những chứng cứ “ biết nói” để minh chứng cho việc tố cáo là đúng hay không đúng, làm cơ sở kết luận về tư cách, về sinh mạng chính trị của người ứng cử hội đồng nhân dân các cấp. Kết quả cụ thể:
-Nhân sự ứng cử đại biểu hội đồng nhân dân huyện:
Có 01 đơn, nội dung tố cáo “Vi phạm các quy định của pháp luật trong thực hiện nhiệm vụ được giao”. Qua nghiên cứu nội dung đơn, kết hợp với những quy định của pháp luật, tại buổi làm việc, Ủy ban Kiểm tra đã phân tích, giải thích cho người tố cáo về hậu quả, tính chất mức độ sai phạm của người bị tố cáo; từ đó người tố cáo nhận thức đầy đủ, đúng đắn và tự nguyện rút đơn.
- Nhân sự ứng cử đại biểu hội đồng nhân dân hai cấp huyện và xã:
Có 02 đơn, nội dung tố cáo “ Không làm tròn trách nhiệm trong kiểm tra, xác minh, giải quyết khiếu nại của công dân”. Kết quả thẩm tra, xác minh cho thấy nội dung tố cáo đúng một phần nhưng vi phạm nhỏ, hậu quả không lớn, chưa đến mức phải áp dụng hình thức kỷ luật nên chỉ cần kiểm điểm rút kinh nghiệm là phù hợp.
-Nhân sự ứng cử đại biểu hội đồng nhân dân cấp xã: Gồm 09 đơn, trong đó:
+ Tố cáo “ Thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao”: có 05 đơn. Kết quả thẩm tra, xác minh cho thấy một số tố cáo chưa có cơ sở, một số đúng một phần, nhưng khuyết điểm vi phạm nhỏ, hậu quả không lớn nên chưa đến mức phải áp dụng hình thức kỷ luật mà chỉ cần kiểm điểm rút kinh nghiệm là thỏa đáng.
+ Tố cáo “ Bao che cho hành vi sai trái người khác” và “ Vi phạm hành chính”:
Có 03 đơn, qua nghiên cứu nội dung đơn kết hợp với những quy định của pháp luật, qua phân tích, giải thích, người tố cáo tự nguyện rút đơn.
+ Tố cáo “ vi phạm đạo đức nghề nghiệp”:
Có 01 đơn, kết quả thẩm tra, xác minh không có cơ sở.
Ngoài ra, có một đơn tố cáo nhân sự ứng cử đại biểu HĐND cấp xã “ vi phạm phẩm chất đạo đức lối sống”, Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy đang tiếp tục giải quyết vì “ trong thời hạn 10 ngày trước ngày bầu cử ngừng việc xem xét, giải quyết mọi tố cáo”.
Tóm lại, vượt qua tất cả những khó khăn về mặt khách quan như đã nêu ở trên, chỉ trong thời gian khoảng 3 tháng, bằng tinh thần, trách nhiệm, quyết tâm chính trị cao, Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Di Linh, đã giải quyết đúng quy định 12 đơn tố cáo liên quan đến các ứng cử viên đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã và huyện. Đó là kết luận rõ đúng, sai, khuyết điểm, vi phạm để xử lý theo thẩm quyền tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả, nguyên nhân của từng hành vi vi phạm theo đúng quy định; từ đó làm cơ sở để ủy ban bầu cử tương ứng xem xét, quyết định theo thẩm quyền đối với từng ứng cử viên; góp phần vào thành công cuộc bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp trong phạm vi huyện nhà nói riêng và thành công của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026, nói chung.
Phạm Thành Đồng